Tijdens het onderzoek is vast komen te staan dat u een zogenaamde verzakking of ’prolaps’ heeft. Uw arts zal u het nodige vertellen over wat dat precies is en wat de gevolgen ervan zijn. Onderstaand kunt u dat nog eens rustig nalezen. Heeft u na het lezen hiervan nog vragen, bespreek ze dan de volgende keer met uw arts of behandelend bekkenfysiotherapeut.
Hoe ziet het vrouwelijk bekken er uit?
Het bekken van de vrouw vormt een holte waarin drie organen liggen die elk een uitgang naar buiten hebben: de blaas, de baarmoeder en de endeldarm. De bodem vanhet bekken wordt gevormd door een grote spier, die als een brede band van voor naarachter loopt, de bekkenbodemspier. Deze vormt een stevige steun voor de bekkenorganen, die verder door elastische banden en steunweefsels op hun plaats worden gehouden. In de bekkenbodem zitten drie openingen die door een goed aangespannen spier afgesloten blijven: een voor de urineleider, een voor de vagina en een voor de anus (de uitgang van de endeldarm).
Hoe kunnen de organen verzakken?
Wanneer de spieren en steunweefsels worden beschadigd of verslappen worden de organen onvoldoende gesteund en zakken geleidelijk naar beneden. Soms sluiten deopeningen niet meer af met alle gevolgen van dien. Sommige vrouwen hebben van nature zwakkere spieren maar meestal is de beschadiging of verslapping een gevolgvan zware of snel op elkaar volgende bevallingen, waarbij de steunweefsels erg uitrekken en zelfs kunnen inscheuren. Ook het proces van ouder worden maakt dat de elasticiteit en spierkracht van de steunweefsels afneemt. De verminderde aanmaak van vrouwelijke geslachtshormonen tijdens de overgang kan hierbij ook een rol spelen: dit heeft tot gevolg dat de weefsels in die omgeving wat dunner en zwakker worden. Een paar andere factoren waardoor de steunweefsels overmatig belast kunnen worden zijnbijvoorbeeld een veel te hoog lichaamsgewicht, de gewoonte hevig te persen bij destoelgang, de adem in te houden bij zware lichamelijke arbeid zoals bijvoorbeeld tillen of chronische hevige hoestaanvallen.
Soorten verzakkingen:
Er zijn verschillende soorten en gradaties van verzakkingen. In sommige gevallen is er een orgaan gedeeltelijk verzakt, in ernstiger gevallen zakken meerdere organen door de zwakke plekken in het steunweefsel heen en drukken dan op de vagina. Zo kunnen de endeldarm, de blaas, de urineleider en de baarmoeder ieder afzonderlijk of in combinatie met elkaar verzakken.
Wat voelt men bij een verzakking?
De verschijnselen die zich bij een verzakking voordoen kunnen heel verschillend zijn, afhankelijk van het orgaan en de mate waarin het verzakt is. Meestal ervaart men eenzwaar en drukkend gevoel in de onderbuik of tussen de benen na lang staan. Ook komt vermoeidheid voor en een zeurende pijn laag in de rug. Men heeft soms ook het gevoel ’dat er van onderen iets uithangt’.
Verzakking van de endeldarm
Het belangrijkst gevolg en tegelijkertijd de oorzaak van een verzakte endeldarm is verstopping. De darmwand vormt een uitstulping in de vagina die te voelen is bij inwendig onderzoek. Hierin verzamelt zich telkens de ontlasting die daar verhardt en verstopping veroorzaakt. Soms voelt men tijdens het persen deze uitstulping via de schede naar buiten komen.
Verzakking van urineleider en blaas
Wanneer de omgeving van de blaas niet meer voldoende wordt gesteund, verzakt meestal eerst de urineleider. Normaal staan de urineleider en de blaas in een bepaalde hoek ten opzichte van elkaar. Juist omdat deze hoek van belang is voor het kunnen ophouden van de urine, is een van de eerste klachten ongewild urineverlies. Dat gebeurt vooral tijdens inspanning, bukken of tillen, maar ook bij niezen, hoesten of lachen. Soms verzakt de blaas dermate dat hij een uitstulping vormt, die te zien en te voelen is vlakbij de vaginaopening. De blaas kan dan niet meer helemaal geleegd worden. Het beetje urine dat steeds achter blijft in de blaas vormt een voedingsbodem voor bacteriën, zodat een blaasontsteking vaak het gevolg is. Bovendien houdt men steeds het gevoel dat men nodig moet plassen, vooral tegen bedtijd kan dat erg lastig zijn.
Verzakking van de baarmoeder
De steunweefsels en banden waarmee de baarmoeder normaal op zijn plaats gehouden wordt, kunnen zo uitrekken dat de baarmoeder geleidelijk in de vagina zakt. In ernstigere gevallen kan de baarmoederhals zelfs uit de vagina steken, maar gelukkig wordt er tegenwoordig meestal ingegrepen voor het zover kan komen. Maar ook in lichte gevallen kan deze aandoening last veroorzaken bij geslachtsgemeenschap. Debaarmoederhals vormt dan een belemmering, zodat de penis niet ver genoeg meer naar binnen kan.
Adviezen tijdens dagelijks functioneren